In de wereld van wet- en regelgeving is de Omgevingswet een belangrijke ontwikkeling die aanzienlijke veranderingen met zich meebrengt. Deze wet, die in januari 2024 in werking treedt, heeft als doel het stroomlijnen en vereenvoudigen van regels op het gebied van de fysieke leefomgeving. Maar te midden van alle juridische aspecten en instrumenten die met de wet gepaard gaan, is het van cruciaal belang om de focus te behouden op de mensen in al die organisaties die met deze wet moeten gaan werken en druk bezig zijn met de implementatie. En die mensen voor wie de wet uiteindelijk bedoelt is, onze inwoners, burgers.

We doen dit uiteindelijk toch voor onze inwoners

In deze blog sta ik dan ook graag eens stil bij de Omgevingswet als wet, integraal samenwerken als een van de doelen van de wet en in het bijzonder de rol van mensen hierin. Uiteindelijk is de wet er voor onze inwoners en zijn het heel veel mensen die ermee moeten werken. En juist die mens zie ik nog wel eens ‘vergeten’ worden in deze implementatie fase waarin heel veel organisaties zich nu bevinding richting 2024. In deze blog zet ik dus eens de mens centraal.

De wet nog even in het kort

De Omgevingswet is bedoeld om het huidige systeem van wet- en regelgeving op het gebied van de fysieke leefomgeving te moderniseren en te vereenvoudigen. Het vervangt een groot aantal bestaande wetten en regels, waaronder de Wet ruimtelijke ordening, de Wet milieubeheer en de Waterwet. Het doel van de Omgevingswet is niet alleen het vereenvoudigen van regels, maar ook het bevorderen van integraal samenwerken tussen verschillende belanghebbenden, zoals overheden, bedrijven en inwoners.

Integraal samenwerken

Integraal samenwerken houdt in dat verschillende partijen op een geïntegreerde en gecoördineerde manier samenwerken om gemeenschappelijke doelen te bereiken. Het gaat om het bundelen van kennis, expertise en middelen van verschillende disciplines en belanghebbenden om een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen en uit te voeren. In het geval van de Omgevingswet betekent integraal samenwerken dat overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en inwoners samenwerken om beslissingen te nemen en uitdagingen aan te pakken op het gebied van de fysieke leefomgeving. Het doel is om synergie te creëren, efficiëntie te bevorderen en betere resultaten te behalen door gezamenlijke inspanningen en gedeelde verantwoordelijkheid.

Het gaat niet alleen om het naleven van de wet en het gebruik van de instrumenten die ermee gepaard gaan, maar om het creëren van een gezamenlijke visie en het realiseren van gemeenschappelijke doelen.

De wet is geen doel op zich

Bij het implementeren van de Omgevingswet is het van cruciaal belang om te beseffen dat de wet zelf niet het einddoel is. Het doel van de wet is om regels te vereenvoudigen en integraal samenwerken te vergroten. Dit alles doen we voor en met mensen. De betrokkenheid en inzet van medewerkers zijn essentieel voor het succesvol implementeren van de wet en het bereiken van de beoogde doelen.

Het is essentieel dat verschillende belanghebbenden elkaar begrijpen, vertrouwen en constructief met elkaar communiceren. Door open te staan voor elkaars perspectieven en belangen, kunnen oplossingen worden gevonden die recht doen aan de complexiteit van de fysieke leefomgeving.

Investeer in mensen

Het is dus van belang om te investeren in de ontwikkeling van de vaardigheden en kennis van medewerkers. De implementatie van de Omgevingswet vereist een bredere en integrale kijk op de fysieke leefomgeving en vraagt om medewerkers die in staat zijn om over disciplines heen te denken en te handelen. Door te investeren in training en opleiding, kunnen medewerkers hun kennis en vaardigheden uitbreiden en zo effectiever bijdragen aan integraal samenwerken en daarmee aan de bedoeling van de wet.

Bij de implementatie van de Omgevingswet is het ook van belang om alle relevante belanghebbenden te betrekken, zoals burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en andere overheden. Door participatie te stimuleren en te luisteren naar verschillende perspectieven, kunnen betere beslissingen worden genomen en kan het draagvlak voor de wet worden vergroot.

Communicatie is key

Last but not least is het van belang om te zorgen voor goede communicatie en informatievoorziening. Medewerkers moeten op de hoogte zijn van de doelstellingen en principes van de Omgevingswet, evenals de veranderingen die het met zich meebrengt. Open en transparante communicatie zorgt ervoor dat medewerkers zich betrokken voelen en gemotiveerd zijn om bij te dragen aan de implementatie van de wet.

Wanneer de wet op 1 januari dus in werking treedt, zijn we nog lang niet klaar. Dan begint het pas. Het is dus belangrijk om te blijven leren en te evalueren. De implementatie van de Omgevingswet is een proces dat tijd kost en waarbij voortdurende aanpassingen en verbeteringen nodig zijn. Door regelmatig te evalueren en te leren van zowel successen als uitdagingen, kan de implementatie van de wet steeds verder worden geoptimaliseerd. Door te investeren in een cultuur van samenwerking en vertrouwen, het ontwikkelen van vaardigheden en kennis, het stimuleren van participatie en goede communicatie, en door continu te leren en te evalueren, kan de implementatie van de Omgevingswet succesvol zijn en bijdragen aan een duurzame en leefbare fysieke leefomgeving voor iedereen.

Zet de mens voorop

Kortom, de wet in juridische en technische zin implementeren is een ding en al lastig genoeg, dat snap ik. Maar de mensen mee krijgen in deze verandering van werken en denken, daar zit wat mij betreft het succes in het slagen van de wet. Zet dus de mensen voorop bij de implementatie of in ieder geval gelijk aan de techniek, is mijn oproep, dát is de sleutel tot succes 😉